Wanneer men het heeft over de ondergrond van kunstgras, dan worden vaak verschillende termen gehanteerd. Zo zijn onderbouw, fundering, grondwerk, en zelfs het Engelse sub base vaak gebruikte termen. Allen verwijzen ze echter naar hetzelfde aspect, namelijk een stabiele, egale en draagkrachtige ondergrond, die voldoende waterdoorlatend is. In dat opzicht is de ondergrond voor kunstgras min of meer vergelijkbaar met de ondergrond voor sierbestrating.
Wat betreft de ondergrond voor kunstgras zijn er verschillende mogelijkheden. Veel hangt af van de huidige ondergrond, en natuurlijk ook van de bestemming van het kunstgras. Voor welke doeleinden zal het gras gebruikt worden? Komt het kunstgras op de begane grond te liggen, of op een dakterras? In wat volgt schetsen we de meest voorkomende situaties. In elk van de situaties wordt er vanuit gegaan dat het huidige gazon reeds is afgegraven.
Kunstgras leggen op zand
In de meeste gevallen wordt een zandbed van geel cunetzand gebruikt as ondergrond. Dit zand staat ook wel bekend als bestratingszand, het type zand dat gebruikt wordt als ondergrond voor bijvoorbeeld kasseien en klinkers. Een zandbed van zo’n 10 à 15 centimeter is vaak voldoende. De juiste dikte hangt als van het bodemtype. Op een dikke kleilaag die moeilijk waterdoorlatend is, zal vaak een dikkere zandlaag gelegd moeten worden. Op een goed waterdoorlatende zandbodem is een dunnere zandlaag voldoende.
Gebruik je zand als ondergrond, dan moet dit zand steeds goed worden aangetrild en uitgevlakt. Haal alle lucht uit de zandlaag, door het bijvoorbeeld te besproeien. Daarna stamp je het zand goed aan, en vlak je het mooi egaal uit. Pas dan kan je het kunstgras op deze ondergrond leggen.
Een variant van bestratingszand is brekerszand. Dit is eigenlijk geen echt zand maar meer een tot zand gemalen grind. Het heeft vaak scherpe vormen, waardoor het iets steviger is dan het fijne bestratingszand. Brekerszand is iets duurder dan cunetzand.
Een zandbed als ondergrond is vaak de makkelijkste en goedkoopste oplossing, maar heeft wel als nadeel dat het makkelijker verzakkingen heeft dan andere ondergronden.
Kunstgras op verharde ondergrond
Bij een verharde ondergrond wordt vaak gebruik gemaakt van gebroken puin, of soms ook wel meng granulaat of repac genoemd. Het is een iets stevigere ondergrond dan het zandbed, en kan dan ook iets zwaarder belast worden. Vaak worden in dit geval twee lagen gebruikt. Een onderste laag (tussen 8 en 15 centimeter) is het gebroken puin, de tweede laag (tussen 2 en 4 centimeter) bestaat uit zand, en is bedoeld om de ondergrond te egaliseren. Kunstgras op verharde ondergrond wordt vooral gebruikt wanneer het kunstgras zwaarder belast gaat worden.
Een vaak gebruikt alternatief voor gebroken puin is het gebruik van lavakorrels. Deze lavakorrels hebben het voordeel dat ze heel licht zijn, en dat kan heel handig zijn voor de aanleg van kunstgras op bijvoorbeeld een dakterras. Lavakorrels zijn vaak ook iets fijner dan het gebroken puin, waardoor je, in tegenstelling tot het gebroken puin, de ondergrond uit slechts één laag hoeft op te bouwen.
Andere alternatieven, die vaak door specialisten en aannemers worden gebruikt, zijn ketelzand en steagran. Ketelzand is afkomstig van elektrische centrales, steagran is afkomstig uit hoogovens. Wil je deze materialen gebruiken als ondergrond, dan ga je best eerst te rade bij een specialist.
Kunstgras op zandcement / stabilisé
In Nederland en België wordt ook vaak gebruik gemaakt van zandcement of stabilisé. In dit geval zal zand gemengd worden met cement. De verhouding tussen het zand en het cement is heel belangrijk. Gebruik je immers teveel cement, dan kan de ondergrond niet meet waterdoorlatend zijn, en dreig je waterproblemen te krijgen.
Ook het aanleggen en het uitvlakken van het zandcement is geen gemakkelijke karwei, en vaak echt specialistenwerk. Maar indien goed aangelegd is zandcement veruit de beste ondergrond voor kunstgras, aangezien het gevaar op verzakkingen veel kleiner is dan bij andere soorten ondergrond.